قارچ دکمه ای چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

قارچ چیست ؟

قارچ ها جزو دسنه ی گیاهان نیستند چون که ساختار اندام آن ها فتوسنتزی نمی باشد.از لحاظ ساختاری بسیار ساده تر از انواع گیاهی و جانوری هستند و در دسته ی جداگانه ای طبقه بندی می شوند.قارچ های دکمه ای مواد مورد نیاز برای تغذیه ی خود را از مواد آلی مرده

که کمپوست نامیده میشوند به دست می آورند.زمانی که افراد نگران شرایط کسترول خون خود می شوند ، قارچ به عنوان یک مکمل غذایی بسیار خوب عمل می نماید.همچنین برای افراد گیاه خوار قارچ هدیه ای از طرف طبیعت می باشد که مکمل غذایی این افراد است و

جای گوشت را برای آن ها پر می کند.انواع مختلفی از قارچ ها در کشور وجود دارد که بسیاری از آن ها در داخل خانه پرورش پیدا می کنند و بسیاری از آن ها مانند گوچی ها Guchi از جنگل جمع آوری می شوند ، و افراد درآمد خوبی را در این تجارت کسب می کنند.مردم

بیشتر قارچ های دکمه ای را دوست دارند و این قارچ بیشتر مورد کشت و فروش قرار گرفته است.

خواص دارویی و تغذیه ای قارچ دکمه ای

قارچ دکمه ای به دلیل دارا بودن ترکیبات پلی ساکاریدی متنوع ، در رفع آلودگی های ویروسی، باکتریایی، قارچی و کاهش مقاومت ویروس ها و باکتری ها و قارچ ها دربرابر آنتی بیوتیک های رایج نقش مهمی دارد. عصاره قارچ دکمه ای سفید به عنوان کاهنده گلوکز خون

معرفی شده است و در رژیم غذایی افراد دیابتی نوع یک و دوپیشنهاد می شود.قارچ دکمه ای دارای ۸۵ تا ۹۵ % آب است. این میزان آب، به ارزش غذایی قارچ افزوده است. قارچ دکمه ای دارای پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین A، ویتامین های گروه B،ویتامین C، ویتامین D،

ویتامین E و ویتامین K است.

آناتومی قارچ دکمه ای

اندام‌های رویشی در قارچ دکمه‌ای شامل هیف­ ها و میسیلیوم­ ها می باشند به رشته یا ساختارهای لوله‌ای مثل هیف یا ریسه گفته می‌شود که بر اثر به هم پیوستن هیف ها، میسلیوم ها تشکیل خواهند شد. اندام‌های زایشی در قارچ دکمه‌ای، قسمت هوایی آن‌هاست که

ماشروم Mushroom نامیده می‌شود، در واقع همان بخشی که به‌عنوان محصول برداشت خواهد شد.کلاهک یا Cap به قسمت کلاه مانند اندام هوایی قارچ و پایه یا ساقه قارچ Stipe or Stalk به اندام پایه ای قارچ که کلاهک روی آن قرار دارد، گفته می شود.کلاهک به‌وسیله

یک غشا یا پرده که در حد واسط کلاهک و پایه قرار دارد، پوشیده شده است که به آن غشا یا پرده قارچ Veil membrane می گویند.با نزدیک شدن به بلوغ قارچ غشا پاره می‌شود و تیغه ها در زیر کلاهک نمایان می‌شود، تیغه محل تشکیل اسپورهای قارچ می باشد.قارچ‌ها با

تولید و انتشار اسپور تکثیر خواهند شد.اسپور مانند گردی که از تیغه های پشت قارچ بیرون می ریزد و با کشت آن روی گندم پخته ، طی عملیاتی بذر قارچ را تولید می کنند.

محیط پرورش قارچ های دکمه ای

قارچ های دکمه ای در هر نقطه از دره های تجاری کشت می شوند .شرایط اساسی لازم برای محیط زیست برای نگهداری آسان و مواد اولیه لازم ، چه بستر و چه مکمل ، به راحتی در دسترس می باشد.کشت قارچ شامل دو نوع فعالیت عملی می باشد : این فعالیت ها در

فضای باز و سرپوشیده انجام می شود.

کمپوست چیست؟

کمپوست، مخلوط بقایای حیوانی و گیاهی می باشد. دلیل لزوم وجود این دو ماده در کمپوست این است که در اثر فعالیت میکروارگانیسم ها، مواد معدنی، کربوهیدرات ها و پروتئین هایی که داخل این بقایا وجود دارد، به شکل قابل جذب برای قارچ در می آید و قارچ می

تواند از آن تغذیه نماید .پنج ماده اصلی در تهیه کمپوست، آب، کاه و کلش، کود مرغی، نیتروژن و سنگ گچ می باشد که نسبت استفاده از این مواد اولیه در فرمول های مختلف کمپوست سازی ممکن است، متفاوت باشد.

مراحل رشد و پرورش قارچ های دکمه ای

در سالن پرورش قارچ، ۴ مرحله برای پرورش قارچ ها وجود دارد:

1- ریشه دوانی در کمپوست

2- ریشه دوانی در خاک پوششی

3- هوادهی

4- و باردهی طی می‌شود

که در هرمرحله دما، رطوبت و … باید کنترل گردد .

ریشه دوانی در کمپوست

مدت زمان ریشه دوانی کمپوست 14 الی 17 روز می باشد و باید دمای 25 درجه سانتی گراد را برای رشد در کمپوست ایجاد کنید ، تا میسیلیوم ها خودشان را به خوبی سفید کنند.

رطوبت محیط را بین 90 تا 95 درصد در نظر داشته باشید تا کمپوست ها خشک نشوند و سطح کمپوست را با روزنامه بپوشانید و روی آن را بوسیله ی آب پاش آبیاری نمایید.

میزان CO2 باید در بستر 5000 – 10000 ppm باشد.

ریشه دوانی در خاک پوششی

بعد از سفید شدن کمپوست ها ادامه ی روند رویش در خاک پوششی انجام میگردد.

عمل مخلوط شدن کمپوست ها و خاک پوشش در این مرحله انجام می شود.

عملیات مخلوط شدن خاک و کمپوست ککینگ یا فلینگ می نامند.

مرحله ی هوادهی

در این مرحله باید رشد رویشی میسلیوم ها را متوقف نمائیم و آن را وارد فاز زایشی کنیم.

برای این کار کافی است تا دما و co2 را کاهش بدهیم و شرایط لازم را ایجاد کنیم تا وارد فاز زایشی شده و تولید اندام بارده قارچ انجام شود.

اندام های باردهی قارچ ها در فاز زایشی در شرایطی که شوک دهی شده است تشکیل خواهد شد.

مرحله ی باردهی

پس از مرحله ی شوک دهی ، قارچ ها بعد از 7 روز وارد مرحله ی رشد و نموی اندام باردهی خود خواهند شد.

برای تشکیل اندام بارده در قارچ فاکتور های محیطی مهمی مثل دما ، رطوبت و co2 هستند.

دمای مناسب برای تشکیل اندام بارده قارچ 20 درجه ی سانتی گراد در کمپوست می باشد.

غلظت کل Co2 نیز برای تشکیل اندام باردهی حدودا ۲۰۰۰ ppm است.

مرحله ی اول برداشت قارچ را فلش اول می نامند که با تمیز کردن سطح بستر از قارچ های موجود و آبیاری دوباره ی آن قارچ های مرحله ی دوم شروع به رشد می کنند

و به همین ترتیب برداشت دوم و سوم که به آن فلش های دوم و سوم می گویند نیز صورت می گیرد.

مراحل کاشت قارچ دکمه ای

کاشت قارچ های دکمه ای و برخورداری از مزیت های تجاری این کاشت در بین افرادی که در این عرصه فعالیت دارند بسیار پرطرفدار است.

یکی از مهم ترین شرایط برای قارچ های دکمه ای تهویه هوای مناسب است.

کاشت قارچ دکمه ای چندین مرحله دارد که در ادامه تمام مراحل به ترتیب به صورت زیر می باشد :

کمپوست قارچ دکمه ایی

بذر پاشی و ریسه دوانی در کمپوست

خاک پوششی و ریسه دوانی در آن

رافلینگ

شوک دهی

برداشت

روش قفسه ای قارچ دکمه ای

امروزه در اکثر سالن­ های پرورش قارچ دکمه­ ای در ایران جهت کشت از سیستم قفسه­ بندی به کار می برند.

روش قفسه ای رایج ترین روش در مکان‌های سقف امروزی می باشد که در آن راندمان تولید مطلوب است و از حداقل فضا بیشترین استفاده را می کنند.

روش قفسه بندی مزایای بسیاری دارد که معایب آن نسبت به مزایایش قابل چشم پوشی می باشد.

اسکلت بندی قفسه ها ، از جنس آلومینیومی یا پروفیل های آهن است.

قفسه‌بندی قسمت بزرگی از هزینه ‌های طراحی و ساخت سالن پرورش قارچ را تشکیل خواهد داد.

که به صورت چندین ستون عمودی ضخیم تر در فواصل مشخص می باشد که روی آن ها تیرهای افقی با ضخامت کم تر قرار گرفته و روی آن ها قفسه ها آرام می گیرند.

اگر به طراحی و انتخاب و ساخت قفسه توجه نکنید از نظر مالی دچار هزینه های سخت و سنگینی می شوید.

فاصله طبقات از همدیگر تا ۷۰ سانتی متر و طبقه اول تا سطح زمین باید حداقل دارای ۲۰ سانتی متر فاصله باشد.

انواع قفسه ها شامل:

سازه بتونی

سازه پروفیل ساختمانی با آهن سیاه

سازه لوله

پروفیل صنعتی

روش جعبه ای پرورش قارچ دکمه ای

در این روش ابتدا جعبه های کشت که اکثراً چوبی هستند را پر از کمپوست کرده ، و بعداز مایه زنی در داخل سالن پرورش به طور مرتب روی همدیگر قرار می دهند.

بعد از چند روز که ریسه های قارچ سطح کمپوست را پوشاند اقدام به خاک دهی روی کمپوست نموده و قارچ مراحل رشد خود را طی می نماید.

این روش پروش قارچ دکمه ای برخلاف روش قفسه ای به صورت متحرک می باشد ، و میتوان جعبه ها را در هر زمانی و به هر مکانی که میخواهید انتقال دهید.

ابعاد جعبه ها نیز با اندازه ی ۱۵ ،۵۰،۱۰۰ سانتی متر مطلوب هستند.

جعبه ها به صورت شطرنجی روی هم چیدمان می شوند فاصله جعبه های طبقاتی از هم دیگر ۳۵ الی ۴۰ سانتی متر است.

مهمترین عاملی که باید مد نظر پرورش دهنده خانگی قرار گیرد ، قابلیت حمل ونقل جعبه ها می باشد به طوری که وزن پر هر جعبه نباید از ۴۰ کیلوگرم تجاور کند تا حمل و نقل آن آسان گردد.

همچنین با بکارگیری از این روش ، کنترل موارد بهداشتی و نظافت محیط کشت وخود جعبه ها بهتر صورت می گیرد ، به طوری که به علت عدم یک اسکلت ثابت در اطاق رشد به راحتی می توان آن را تمیز وضد عفونی نمود.

خواص مفید قارچ ها

اکثریت مردم ، از رفتن به جنگل و کندن قارچ برای خوردن لذت می برند، اما شناخت نوع قارچ مسئله بسیار مهمی است.بیش از ۳۸ هزار نوع قارچ وجود دارد که بعضی از آنها سمی هستند و بعضی از آنها قابل خوردن می باشند. رنگ، شکل و اندازه ی قارچ ها می تواند خیلی

متنوع و مختلف باشد.این مسئله خیلی مهم است که بتوانید به طور دقیق، قارچ کنده شده را بشناسید تا از خوردن نوع سمی آن دوری کنید.فراعنه ی مصر، قارچ را یک خوراکی لذیذ می دانستند و یونانی ها اعتقاد داشتند که قارچ برای جنگاوران در صحنه نبرد، تولید قدرت

خواهد کرد. رومی ها نیز قارچ را یک هدیه از جانب خدا می دانستند و آن را فقط در روزهای عید استفاده می کردند. چینی ها از آن به عنوان یک گنج غذایی سالم مصرف می نمودند.امروزه از قارچ ها به دلیل طعم و بافت شان در تهیه غذاها به کار می برند.